Thương vụ niêm yết “vô tiền khoáng hậu” của VinFast trên sàn Nasdaq được kỳ vọng sẽ mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp nội tiến sâu vào thị trường vốn quốc tế, đồng thời thu hút dòng nhà đầu tư nước ngoài tìm đến thị trường chứng khoán Việt Nam trong tương lai.
Ngày 15/8/2023, cổ phiếu VFS và chứng quyền VFSWW của VinFast Auto Ltd. đã chính thức giao dịch trên sàn chứng khoán Nasdaq Global Select Market (“Nasdaq”) đánh dấu cột mốc lịch sử khi một doanh nghiệp Việt Nam thành công niêm yết và tạo được hiệu ứng lớn trên thị trường chứng khoán Mỹ.
Sự kiện cũng điểm thêm một mốc son mới trên hành trình chinh phục toàn cầu của VinFast sau 6 năm hình thành và phát triển với nhiều kỳ tích. Từ bãi đầm lầy ven biển Hải Phòng đến nhà máy VinFast được hoàn thành sau 21 tháng khởi công, lập kỷ lục trong ngành công nghiệp ô tô thế giới. Từ những chiếc ô tô điện đầu tiên đến lô hàng xuất khẩu hàng nghìn chiếc sang Mỹ, nhà máy sản xuất xe điện ngay tại Bắc Carolina và bây giờ là sàn chứng khoán Mỹ.
Sau cú rung chuông của Tổng Giám đốc VinFast toàn cầu Lê Thị Thu Thuỷ, VFS mở cửa phiên giao dịch đầu tiên trên Nasdaq với giá 22 USD/cp. Với khoảng 2,3 tỷ cổ phiếu đang lưu hành, mức định giá của VinFast thời điểm chào sàn chứng khoán Mỹ đạt xấp xỉ 50 tỷ USD.
VFS giao dịch bùng nổ và kết phiên đầu tiên ở mức 37,06 USD/cp (tăng 68,45% so với giá mở cửa), tương ứng vốn hóa lên đến hơn 85 tỷ USD. Con số này đưa VinFast vượt qua hàng loạt tên tuổi như Li Auto, NiO, Rivian,…để trở thành nhà sản xuất xe điện lớn thứ 2 thế giới. Đây cũng là mức vốn hóa cao nhất một doanh nghiệp Việt Nam từng chạm đến.
Ông Phan Lê Thành Long, Giám đốc AFA Research & Education cho rằng Vinfast niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ là bước đi lịch sử của doanh nghiệp Việt Nam. “ VinFast từng công bố định giá (trong giai đoạn đỉnh cao của xe điện) lên đến 60 tỷ USD. Do đó, mức định giá hiện tại và niêm yết ở thời điểm này cũng là rất tốt. Điều này mở ra cơ hội phát hành cổ phiếu hút tiền từ công chúng (Seasoned Equity Offering – SEO) sau khi niêm yết trên thị trường vốn sôi động nhất toàn cầu ” – vị chuyên gia nhận định.
Hệ sinh thái tỷ USD trên sàn chứng khoán
VinFast niêm yết thành công trên Nasdaq đã nối dài danh sách thành viên tỷ USD vốn hóa trong hệ sinh thái của Vingroup. Trước đó, từ tập đoàn mẹ Vingroup (VIC – niêm yết 2007) đến Vincom Retail (VRE – 2017), Vinhomes (VHM – 2018), các doanh nghiệp của ông Phạm Nhật Vượng đều mang đến “bom tấn” cho thị trường chứng khoán.
Vingroup từng là doanh nghiệp giá trị nhất sàn chứng khoán Việt Nam trong nhiều năm với vốn hóa có thời điểm lên đến hơn 20 tỷ USD. Vinhomes và Vincom Retail từ khi niêm yết đến nay vẫn luôn nằm trong câu lạc bộ tỷ USD vốn hóa. Vinhomes hiện là doanh nghiệp bất động sản lớn nhất sàn chứng khoán với vốn hóa hơn 11 tỷ USD trong khi Vincom Retail là đơn vị đang quản lý và vận hành hệ thống trung tâm thương mại lớn nhất Việt Nam với 3 tỷ USD vốn hóa.
Sự kiện VinFast niêm yết chắc chắn sẽ tạo ra cú huých lớn đối với Vingroup. Hoạt động định giá lại của giới đầu tư có thể tác động tích cực đến Vingroup bởi chỉ tính riêng phần vốn trong VinFast (51%) đã có giá trị hơn 25 tỷ USD, vượt xa mức vốn hóa hiện tại của tập đoàn này, chưa kể các tài sản và công ty con khác đều có giá trị rất lớn. Theo phương pháp cộng gộp từng phần (SOTP), Vingroup có thể coi là đang được định giá rẻ.
Không chỉ với nhóm Vingroup, việc VinFast niêm yết trên sàn chứng khoán quốc tế cũng sẽ là một tham chiếu quan trọng và uy tín để định giá các doanh nghiệp trong nước khác của Việt Nam. Thêm một hệ quy chiếu đủ sức thuyết phục sẽ giúp giới phân tích có cái nhìn rộng hơn về định giá các doanh nghiệp để làm cơ sở cho những quyết định đầu tư đúng đắn. Việc doanh nghiệp niêm yết trên thị trường quốc tế được định giá cao sẽ khiến giới đầu tư toàn cầu thấy được sức hấp dẫn của chứng khoán Việt Nam.
Mở rộng cánh cửa huy động vốn nước ngoài
Đối với riêng VinFast, thương vụ niêm yết thành công trên sàn chứng khoán Mỹ có thể coi là sự khởi đầu cho một chặng đường phát triển mới với rất nhiều cơ hội để khẳng định bản thân khi bước ra sân chơi toàn cầu. Không chỉ là sự thay đổi về mặt định giá, sự kiện lịch sử này còn mở rộng cánh cửa cho VinFast/Vingroup để tiến sâu hơn vào thị trường vốn quốc tế.
Trên thực tế, các thành viên trong hệ sinh thái Vingroup vẫn là một điểm đến quen thuộc của dòng vốn ngoại trong nhiều năm qua nhờ sự minh bạch, chuyên nghiệp và đẳng cấp… Với sự tin tưởng của giới đầu tư, tập đoàn và các công ty con đã huy động được hàng tỷ USD từ các tổ chức quốc tế trong một thập kỷ trở lại đây.
Nổi bật nhất phải kể đến thương vụ IPO từng gây được tiếng vang trong quá khứ của Vinhomes. Với giá trị giao dịch kỷ lục 1,35 tỷ USD, Vinhomes đã được Finance Asia, The Asset và IFR Asia đồng loạt vinh danh là thương vụ phát hành thành công nhất khu vực châu Á và Việt Nam năm 2018. Đến hiện tại, đây vẫn là thương vụ IPO lớn nhất lịch sử chứng khoán Việt Nam. Trước đó, vị trí này thuộc về Vincom Retail với thương vụ IPO trị giá 743 triệu USD diễn ra tháng 11/2017.
Ông Vicente Nguyen, Giám đốc Đầu tư (CIO) AFC Vietnam Fund đánh giá việc đưa thành công VinFast niêm yết trên Nasdaq là một trong những cách tạo dấu ấn đầu tiên cho nền kinh tế cũng như thị trường tài chính Việt Nam trên trường quốc tế. Đây sẽ là yếu tố quan trọng góp phần gia tăng sức hút của thị trường chứng khoán Việt Nam trong mắt nhà đầu tư nước ngoài.
“Nhờ thương vụ niêm yết này sẽ có nhiều nhà đầu tư nước ngoài biết đến và tìm hiểu thị trường chứng khoán Việt Nam. Với tiềm năng hấp dẫn của thị trường khi quy mô còn khá khiêm tốn so với tốc độ tăng trưởng GDP và dân số, tôi tin sẽ có dòng vốn ngoại gián tiếp tìm đến thị trường Việt Nam” , vị chuyên gia nhận định.
Thương vụ niêm yết thành công cũng sẽ tạo bước đệm quan trọng cho VinFast huy động vốn trên thị trường quốc tế. Bởi VinFast cũng có nhiều lợi thế trên cả thị trường trong và ngoài nước để hấp dẫn nhà đầu tư nước ngoài. Nhà sản xuất xe điện của Việt Nam chưa phải đối thủ nặng ký, song vẫn có cơ hội chiếm lĩnh thị phần vì cuộc chơi trên thị trường này vẫn đang khá sòng phẳng.
Dù là một “tay chơi” mới trong lĩnh vực ô tô, song VinFast cũng không quá kém cạnh so với các đối thủ khác khi thị trường xe điện chỉ phát triển trong khoảng 10 năm trở lại đây. Ngoại trừ một vài “ông lớn”, các hãng khác đều chưa thực sự nổi bật. Thêm vào đó, Vingroup tập trung toàn bộ nguồn lực để phát triển VinFast, khác với các tập đoàn ô tô truyền thống đang đi bằng “hai chân” (xe xăng và xe điện).
VinFast dồn tổng lực vào một mũi nhọn và điều đó tạo ra sự cộng hưởng lớn. Tại thị trường Việt Nam, VinFast là đơn vị duy nhất tham chiến và chiếm trọn thị phần trên thị trường xe điện. Bên cạnh đó, doanh nghiệp này còn có vị thế quy mô và xây dựng nền tảng kinh doanh, lợi thế thương mại độc quyền như mạng lưới trạm sạc trên khắp cả nước.
Theo ông Vicente Nguyen, những lợi thế trên là điểm cộng cho VinFast có thể thu hút dòng vốn ngoại. Trong trường hợp huy động được vốn, VinFast sẽ làm giảm áp lực dòng tiền và tạo đòn bẩy tài chính lớn cho toàn bộ hệ sinh thái Vingroup.
Nhìn chung, VinFast niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ chắc chắn sẽ tạo hiệu ứng tích cực không chỉ với riêng nhóm Vingroup. Sự hiện diện của một doanh nghiệp Việt Nam trên sàn chứng khoán lớn thứ 2 thế giới được kỳ vọng sẽ thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư ngoại đến các doanh nghiệp nội khác. Nhờ đó, thị trường chứng khoán Việt Nam cũng sẽ dần trở nên quen thuộc với các tổ chức quốc tế qua đó thúc đẩy nhà đầu tư nước ngoài tìm đến trong tương lai.
